کتاب «نوروزنامه» اثر حکیم عمر خیام نیشابوری، به تصحیح مجتبی مینوی، یکی از آثار برجسته و تحقیقی در زمینه تاریخچه و آداب جشن نوروز است که بهویژه برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ ایرانزمین یک منبع ارزشمند به شمار میرود. این کتاب با نثری فصیح و دقیق، به کاوش در ریشهها و پیشینه نوروز از دوران باستان تا دورههای مختلف پادشاهی ایران میپردازد و اهمیت این جشن در فرهنگ ایرانی را برجسته میکند.
تحلیل اسطورههای نوروز توسط خیام در «نوروزنامه»: در ایرنا بخوانید
«نوروزنامه» علاوه بر معرفی جشن نوروز، بهطور خاص به بررسی تاریخچه و تحولات نوروز در دربار پادشاهان مختلف و نقش آن در ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران پرداخته است. نویسنده با دقت نظر و استناد به منابع تاریخی، چرایی برگزاری جشن نوروز و چگونگی تأثیر آن بر شکلگیری مناسک و آیینهای ایرانی را تحلیل میکند. در این اثر، نوروز نه تنها بهعنوان یک مناسبت تقویمی، بلکه بهعنوان نمادی از پیوند انسان با طبیعت و تأثیرات گردش کواکب و آسمان بر سرنوشت تمدنها و جوامع مختلف مورد بررسی قرار میگیرد.
این کتاب همچنین به اسطورهها و روایتهای مختلفی که در خصوص پیدایش نوروز وجود دارد، میپردازد و تاریخنگاری جشن نوروز را در قالب یک پژوهش جامع به تصویر میکشد. با استفاده از منابع تاریخی و اساطیری، خیام نیشابوری تلاش کرده است که نوروز را بهعنوان یکی از قدیمیترین جشنهای جهانی معرفی کرده و جایگاه آن در تاریخ بشریت را بهخوبی روشن سازد.
«نوروزنامه» با تصحیح مجتبی مینوی و پیشگفتاری از علی دهباشی در ۱۳۶ صفحه و با قیمت ۳۰۰ هزار تومان توسط نشر وزن دنیا منتشر شده است. تصویرگریهای این کتاب که توسط فرشید پارسیکیا انجام شده، فضای فرهنگی و تاریخی نوروز را بهطور هنرمندانهای به نمایش گذاشته و به زیبایی مفاهیم این جشن را برای خوانندگان بازگو میکند.