کتاب «سوسکها» اثر اسکولاستیک موکاسونگا، یکی از مهمترین آثار ادبی در زمینه نسلکشی رواندا، روایتی عمیق و شخصی از یکی از هولناکترین فجایع تاریخ معاصر است. این کتاب با نثری ساده، عاطفی و تأثیرگذار، همزمان با اینکه داستان کشتار خانواده نویسنده را به تصویر میکشد، در عین حال چگونگی شکلگیری و بروز این فاجعه انسانی در دل یک جامعه را بازگو میکند.
- سوسکها؛ داستان دو قوم که به دست یکدیگر کشته شدند: در ایرنا بخوانید
موکاسونگا در این اثر با دقتی شگفتانگیز روند نفرت و تعصب را توصیف میکند که به تدریج میتواند یک جامعه را به سمت انهدام کامل سوق دهد. او به وضوح نشان میدهد که چگونه سیاستهای تبعیضآمیز و حاشیهسازی گروهی خاص، در نهایت به کشتار بیرحمانه آنها منتهی میشود. عنوان کتاب، که به سوسکها اشاره دارد، استعارهای تلخ از نگاه غیرانسانی به قربانیان است؛ انسانهایی که در نگاه دیگران به موجوداتی پستتر از سوسک تنزل یافتهاند.
این کتاب نه تنها در مورد نسلکشی رواندا صحبت میکند، بلکه پیامی جهانی دارد. موکاسونگا، به عنوان یکی از معدود بازماندگان نسلکشی رواندا، از صدای خود برای بیان درد و اندوه خانوادهاش استفاده میکند و خواننده را با واقعیت تلخ این فاجعه روبهرو میسازد. او با بیانی ساده و در عین حال عمیق، سرنوشت قربانیان از سالمندان تا کودکان را به تصویر میکشد و هشدار میدهد که چگونه نفرت و تبعیض میتواند جامعهها را به سمت فجایع انسانی سوق دهد.
«سوسکها» که در ۱۶۴ صفحه به فارسی ترجمه شده است، توسط حمید هاشمی کهندانی به زبان فارسی برگردانده و با قیمت ۲۳۰ هزار تومان توسط وزن دنیا منتشر شده است. این کتاب، که به عنوان اثری از «اندوه بقا» شناخته میشود، نه تنها یک سند تاریخی از یک فاجعه انسانی است، بلکه هشداری برای نسلهای آینده به شمار میآید تا از خطرات اجتماعی ناشی از نفرت و تبعیض آگاه شوند.
اسکولاستیک موکاسونگا، که در سال ۱۹۵۶ در رواندا متولد شد، یکی از معدود بازماندگان نسلکشی رواندا است که پس از مهاجرت به فرانسه به نویسندهای برجسته تبدیل شد.